Miksery audio to podstawa w każdym zestawie nagłośnienia
Praktycznie niezbędnym elementem w prawie każdym systemie nagłośnieniowym (nie licząc mobilnych rozwiązań typu systemy konferencyjne czy prezentacyjne albo zestawów przenośnych) jest mikser audio. Jest to urządzenie pozwalające — jak nazwa wskazuje — na miksowanie wielu sygnałów w jeden, który następnie puszczony jest przez wzmacniacz mocy na tzw. fronty — czyli kolumny nagłośnieniowe.
Czym jest mikser audio?
Miksery pozwalają na "łączenie" wielu różnych typów sygnału - czy to z wejść mikrofonowych (czyli z mikrofonu), czy z wejść liniowych (np. gitara akustyczna, instrument klawiszowy, sampler, itp.), czy np. z wejść typu chinch (najczęściej używane do połączenia źródła dźwięku typu komputer lub odtwarzacz muzyki). Następnie za pomocą potencjometrów lub suwaków, mamy możliwość regulacji poziomu wyjściowego każdego ze źródeł dźwięku. Mówiąc po ludzku - możemy w dowolnym momencie ściszyć wokalistę, a podgłośnić gitarę lub podkład z komputera. Dzięki wbudowanemu korektorowi (czyli equalizerowi) możemy też wpłynąć na barwę poszczególnych kanałów lub - jeśli mikser posiada wbudowany procesor efektów - dodać efekt typu pogłos, delay (echo) lub dowolny inny.
Miksery posiadają daną liczbę kanałów (najczęściej podawaną w nazwie urządzenia, choć tutaj trzeba uważać, bo producent bardzo często podaje całkowitą liczbę wszystkich możliwych wejść, a te obejmują nie tylko wejścia mikrofonowe, a to o te najczęściej chodzi użytkownikom). Są więc niewielkie miksery cztero, sześcio, ośmio-kanałowe, ale są też bardziej rozbudowane np. szesnasto, dwudziesto cztero, czterdziesto ośmio czy nawet ponad dziewiędziesięcio sześcio kanałowe potwory, do przeniesienia których trzeba całej ekipy technicznej (i które kosztują zazwyczaj kolosalne pieniądze). U nas, w stacjonarnym sklepie w Krakowie, w specjalnym showroomie, najczęściej zobaczyć można raczej kompaktowe miksery typu 4-8 wejść, choć zdarza się nam mieć również 32 wlotowe profesjonalne (choć niewielkie) miksery cyfrowe.
Mikser analogowe czy cyfrowe?
Podobnie jak w przypadku coraz większej liczby sprzętu, miksery możemy podzielić analogowe i cyfrowe (niektóre łączą też te dwie domeny, posiadając oprócz analogowego interfejsu wyjście USB umożliwiające nagrywanie miksowanego sygnału). Miksery analogowe to oczywiście prostsze, bardziej czytelne na pierwszy rzut oka urządzenia. Wszelkie potencjometry i przyciski służące do sterowania funkcjami miksera są od razu widoczne na panelu głównym. Mają one jednak ograniczone zastosowanie, a każda zmiana dokonana czy to w poziomie głośności czy w barwie jest dokonywana bez możliwości automatycznego powrotu do stanu sprzed zmiany.
Mikser cyfrowy to bardziej zaawansowane zwierzę. Jest to de facto komputer sterujący wszystkimi parametrami sygnału. Umożliwia to oczywiście przywołanie ustawień choćby i wszystkich kanałów za pomocą jednego kliknięcia. Miksery cyfrowe posiadają też zazwyczaj bardzo wiele wbudowanych efektów typu bramki szumów, kompresory, różnego rodzaju equalizery, efekty pogłosowe, delaye, flangery i dziesiątki innych - możliwości są właściwie nieograniczone, zależne jedynie od wyobraźni producenta. Dzięki wirtualnemu torowi audio, najczęściej można też dokonywać zaawansowanego routingu - czyli konfiguracji toru sygnałowego, w której ustawiamy, które wejście wychodzi którym wyjściem i co na danym kanale jest "zapięte" w danym momencie. Ponownie - wszystkie te ustawienia są do przywołania za pomocą jednego kliknięcia. To właśnie ta cecha stanowi o praktyczności tych urządzeń. Niektóre miksery posiadają tzw. automatykę, tj. mechaniczne silniki poruszające suwakami, które po zmianie ustawień przesuwają suwaki na swoje nowe miejsce. Niektóre tańsze modele nie posiadają automatyki, ale za to są - no właśnie - tańsze (zarówno w zakupie, jak i eksploatacji).
Miksery audio z możliwością nagrywania
Bardzo często miksery cyfrowe oferują możliwość rejestracji sygnału na komputerze podpiętym za pomocą USB lub wręcz na USB stickach wetkniętych bezpośrednio w port miksera. Czasem jest to rejestracja jedynie stereo (w przypadku najtańszych, niewielkich mikserów), czasem jest to rejestracja wielośladowa. Sprawia to, że mikser taki może być centrum niewielkiego studia muzycznego lub umożliwia nagranie dowolnego, realizowanego właśnie koncertu (bez konieczności podpinania dodatkowych - nietanich, a często zawodnych - urządzeń typu zewnętrzne rejestratory wielośladowe lub komputer).