Mikrofony

Mikrofony

Zanim opiszemy, co znajduje się w tej kategorii, w czym specjalizuje się nasz sklep muzyczny i co można znaleźć w naszym showroomie w Krakowie, kilka słów o tym, czym w ogóle jest mikrofon.

Co to jest mikrofon?

Mikrofon to podstawowe urządzenie zarówno na scenie, jak i w studio. Jego zadaniem jest przetwarzanie fal dźwiękowych w impulsy elektryczne, co pozwala na dalsze przetwarzanie tychże — czy to ich wzmocnienie, czy rejestrację. Jako że jest to pierwsze urządzenie, które ma kontakt z oryginalnym dźwiękiem instrumentu czy głosu, istotne jest by jego jakość była jak najwyższa. Dobór nieodpowiedniego mikrofonu może wiele nas kosztować.

Mówi się, że jakość całego łańcucha sygnału jest tak dobra, jak jego najsłabszy element i w dużej mierze jest to prawda — jeśli ślady w studio zostaną nagrane w nieodpowiedni sposób, na dalszym etapie produkcji o wiele ciężej będzie uzyskać oczekiwany efekt (o ile w ogóle będzie to możliwe). Taka sytuacja może spowolnić pracę, a w ekstremalnych przypadkach może zmusić nas do zarejestrowania materiału od początku. Wobec tego, podczas pracy w studio czy na scenie, warto dysponować relatywnie najlepszym sprzętem, na jaki nas stać. 

Zasada działania

Najprościej rzecz ujmując, mikrofon dynamiczny składa się z trzech elementów – magnesu, pomiędzy którego biegunami, znajduje się cewka przymocowana do membrany. Jest to element odpowiedzialny za rozpoznawanie energii akustycznej. Wytwarzane przez fale dźwiękowe drgania powietrza, wprawiają w ruch membranę i połączoną z nią cewkę, umieszczoną w silnym polu magnetycznym wytwarzanym przez magnes. W związku z tym, drgania przechodzące z membrany na kolejne elementy — czyli cewkę w polu magnesu – indukują w niej prąd, który następnie "sczytywany" jest przez urządzenie wzmacniające bądź rejestrujące.

Zastosowanie mikrofonu dynamicznego

Mikrofon dynamiczny poprzez swoją niezawodność, a także charakterystykę brzmieniową, zyskał wielką popularność, stając praktycznie podstawowym sposobem na nagłośnienie czy rejestrację instrumentu i głosu. Spektrum jego zastosowań jest niezwykle szerokie. Poprzez wspomniane nagłośnienie instrumentów na scenie, kończąc na zastosowaniu studyjnym, takich jak nagrywanie partii gitar czy wokalnych. Ze względu na mniejszą czułość i podatność na sprzężenia niż mikrofony pojemnościowe oraz stabilną, zwiększającą odporność na uszkodzenia obudowę, z powodzeniem używany jest przez artystów estradowych. Z mikrofonów dynamicznych, korzystają nie tylko muzycy. Jako że posiadają one systemy chroniące przez niepożądanymi dźwiękami, stały się nieodłącznym elementem wszelkich występów czy przemówień.

Co więcej, mikrofony dynamiczne nie wymagają własnego zasilania, tak jak dzieje się to w przypadku wspomnianych wcześniej mikrofonów pojemnościowych. Wystarczy podłączyć je kablem do urządzenia odpowiedzialnego za odbieranie sygnału. Przykładem takiego urządzenia może być mikser, bądź interfejs audio. Należy mieć na uwadze, że jednocześnie jest to wada, ponieważ konieczne jest bardzo dobre wzmocnienie w przedwzmacniaczu, aby sygnał z mikrofonu był dostatecznie silny. Istotne jest także, aby użyć preampu wysokiej klasy, który zapewni zapas wzmocnienia, zanim pojawią się szumy. Trzeba mieć również na uwadze, że mikrofony te mają trochę słabszą reakcję na transjenty, przez co jakość ich brzmienia nie jest aż tak dobra, jak w przypadku mikrofonów pojemnościowych. Ponadto charakteryzują się ograniczonym przenoszeniem częstotliwości, w związku z czym, nie wyłapują aż tak wielu detali, co mikrofony pojemnościowe.

Mikrofony pojemnościowe są najczęściej spotykanymi mikrofonami w studiach nagraniowych. Posiadają szerokie, bardzo wyrównane  pasmo przenoszenia transjentów. Są nie tylko głośniejsze, ale też bardziej czułe na głośne dźwięki. Mimo to, z powodzeniem mogą być stosowane na scenie jako mikrofony centralne do bębnów lub do wzmocnienia brzmienia orkiestr czy chórów. Dzięki temu wychwytują każdy, nawet najmniejszy niuans, toteż są chętnie wykorzystywane przy rejestracji wymagających produkcji.

Budowa mikrofonów pojemnościowych

Mikrofon pojemnościowy, zwany jest również mikrofonem elektrostatycznym. Składa się z dwóch elementów – wykonanej ze specjalnej folii, pokrytej delikatną warstwą złota, ruchomej membrany oraz okładki stałej, zrobionej ze stalowej siatki. Jego budowa ma formę kondensatora, co oznacza, że oba elementy znajdują się pod napięciem polaryzującym – pod wpływem fali dźwiękowej, ruch membrany zmienia odległość między nimi, co skutkuje także zmianą pojemności kondensatora. W przeciwieństwie do mikrofonów dynamicznych, do poprawnego funkcjonowania mikrofonu pojemnościowego, niezbędne jest zasilanie zewnętrzne. Zazwyczaj jest to zasilanie Phantom 48 V, które możemy spotkać przy stołach mikserskich, czy zasilaczach zewnętrznych. Energia jest przesyłana za pomocą kabla mikrofonowego tymi samymi żyłami, którymi przesyłany jest sygnał.

Rodzaje mikrofonów pojemnościowych

Spotykane są dwa rodzaje mikrofonów pojemnościowych: małomembranowe i wielkomembranowe.

Mikrofony małomembranowe charakteryzują się świetnym przenoszeniem transjentów. Dzięki mniejszej czułości otaczający je hałas nie jest czynnikiem, który w znaczny sposób wpływa na jakość naszych nagrań. W związku z tym świetnie sprawdzają się w pracach terenowych. Posiadają przy tym jednak dość wysoki poziom szumów własnych. Średnica membrany nie przekracza w nich 15,9 mm.

Mikrofony wielkomembranowe stosowane są w studio, przy rejestracji partii wokalnych i instrumentalnych. Pomagają w uzyskaniu wrażenia głębi oraz przestrzeni dźwięku. W przeciwieństwie do mikrofonów małomembranowych mają niski poziom szumów własnych, ale też niższe maksymalne ciśnienie akustyczne. Przyjmuje się, że średnica membrany w takim mikrofonie powinna być większa niż 19 mm.

Coraz częściej możemy również spotkać się z tzw. mikrofonami średniomembranowymi. Stanowią  one wypadkową powyższych konstrukcji.

Wady mikrofonów pojemnościowych

Dzięki swojej budowie mikrofony pojemnościowe charakteryzują się wyższą jakością dźwięku od mikrofonów dynamicznych. Zawdzięczają to czułej membranie, która jest w stanie zebrać nawet najsubtelniejsze źródło dźwięku, zachowując zadowalającą jakość. Mimo niezliczonych zalet mikrofony pojemnościowe posiadają również słabe strony. Jedną z wad, która może zniechęcić potencjalnych nabywców, to relatywnie wysoka cena na tle pozostałych rodzajów mikrofonów. Czasami należy doliczyć także koszt zakupu zasilacza, który jak wspomniano wcześnie, jest nieodzownym elementem mikrofonu. Ponadto, mikrofony pojemnościowe źle znoszą duży poziom szumów zakłócających. Aby ochronić się przed niechcianymi zakłóceniami, spowodowanymi tzw. spółgłoskami wybuchowymi, należy zaopatrzyć się w specjalny filtr, redukujący niechciane dźwięki, tzw. pop-filter. Mikrofony pojemnościowe są też znacznie bardziej wymagające w zastosowaniach scenicznych — ich większa czułość powoduje, że zbierają również dźwięki niepochodzące bezpośrednio z instrumentu czy od wokalisty, tym samym powodując w łatwy sposób sprzężenie zwrotne (charakterystyczny pisk niejednokrotnie towarzyszący wykonaniom na żywo, zwłaszcza w trudnych warunkach akustycznych).

Czy wiesz, że...

  • mikrofony Neumann U47, U67 oraz AKG C12 z racji na ciepło brzmienia i łagodne odtwarzanie szczegółów dźwięków są niezwykle cenione przez kolekcjonerów.  
  • Neumann U87 to wprowadzony w połowie lat '60 prawdziwy klasyk wśród nowoczesnych mikrofonów o dużej membranie